Velhasılıkelam Evrensel bakış
İlgili Makaleler
Görünmez Komşularımız
Şehrin gürültüsü içinde, kaldırımlarda, parklarda ve ara sokaklarda varlıklarıyla sessizce bize eşlik eden bir topluluk var: sokak hayvanları. Onlar, ciğrafyamızın en kadim ve en sessiz sakinleri, aslında yaşadığımız alanın gerçek sahipleridir. Çoğu zaman aceleyle yanlarından geçip gittiğimiz, varlığını kanıksadığımız bu canlar, bizden sadece bir parça merhamet ve anlayış bekliyor. Bu makale, onların zorlu yaşamlarına bir pencere açmayı ve toplumsal sorumluluğumuzu hatırlatmayı ve İslam dininin hayvanlara bakış açısını yansıtmayı amaçlıyor.
Sokak hayatı, sanıldığı gibi özgürlük dolu bir macera değil, aksine hayatta kalma mücadelesinin ta kendisidir.
Onların en büyük sorunu açlık ve güvenli bir barınak bulma çabasıdır. Kışın soğuktan, yazın sıcaktan korunmak zorundalar.
Trafik kazaları ve insan şiddeti sokaktaki yaşamın kaçınılmaz riskleridir. Birçoğu tedaviye erişim imkanı olmadan acı çeker.
Ne yazık ki, onlara yönelik şiddet, terk edilme ve kötü muamele hala büyük bir problemdir. Oysa biz, onların doğadaki yırtıcıları değil, sığınabileceği dostları olmalıyız.
Dinimiz İslam hayvanları çok özel bir yere koyar.
İslam dini, evrendeki her varlığın, dolayısıyla hayvanların da, Allah’ın yaratıcılığının bir tecellisi ve insanın sorumluluğuna verilmiş birer emanet olduğu temel ilkesi üzerine kurulmuştur. Bu bakış açısı, insana düşen görevi; hayvanlara karşı zalimlikten uzak durarak, onlara merhametle ve ladaletle davranmak olarak belirler.
1. Hayvanların Değeri: “Ümmet” ve Emanet Bilinci
Kur’an-ı Kerim, yeryüzündeki tüm hayvanların ve kuşların, insanlar gibi ayrı birer “ümmet” (topluluk) olduğunu açıkça belirtir (En’âm Suresi, 38. Ayet). Bu ifade, hayvanların sadece birer kaynak veya nesne değil, kendilerine özgü bir varoluş amacı, yaşam biçimi ve sosyal düzeni olan saygın varlıklar olduğunu vurgular. İnsan, bu “ümmet” üzerindeki bir yönetici değil, aksine onlara karşı sorumlu bir emanetçi konumundadır.
İslam’a göre, insan hem yeryüzünü imar etmekle hem de yeryüzündeki canlılara karşı adil olmakla yükümlüdür. Bu, hayvanların yaşam hakkına, barınma ve beslenme gibi temel ihtiyaçlarına saygı ogöstermeyi kapsar.
2. Merhamet Esası ve Peygamber’in Öğretileri
İslam dininin hayvanlara bakış açısının en belirgin özelliği, merhamet (rahmet) kavramıdır. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)’in hadisleri, hayvanlara iyi muamelenin sadece ahlaki bir erdem değil, aynı zamanda ibadet olduğunu gösterir.
Beslenme ve Bakım Sorumluluğu: Bir hadiste, bir hayvanı aç ve susuz bırakan kadının azap göreceği anlatılırken, bir diğerinde susuzluktan ölmek üzere olan köpeğe su veren kişinin günahlarının bağışlandığı belirtilir. Bu örnekler, hayvanların temel ihtiyaçlarını gidermenin, kişinin iman ve ahlakının bir göstergesi olduğunu ortaya koyar.
Eziyet ve İşkence Yasağı: İslam, hayvanlara keyfi yere eziyet etmeyi, işkence yapmayı, dövmeyi veya onları hedef tahtası yapmayı kesinlikle yasaklar. Hayvanların gereksiz yere korkutulması veya yavrularının annelerinden ayrılması dahi hoş görülmemiştir.
Kullanımda Adalet: Hayvanlar taşıma, binme veya tarım gibi amaçlarla kullanıldığında, onlara kaldırabileceklerinden fazla yük yüklenmemesi, dinlenmeleri için yeterli zaman tanınması ve iyi bakılması şart koşulmuştur.
3. Kullanma ve Öldürme Sınırları
İslam, insanların beslenme ve zaruri ihtiyaçları için hayvanlardan faydalanmasına izin verir, ancak bu izni katı etik kurallarla sınırlandırır:
Keyfi Avlanma Yasağı: Sadece spor, eğlence veya boş yere öldürme amacıyla avlanmak kesinlikle yasaktır. Bir hadiste, “Bir serçeyi boş yere öldüreni, o serçe Kıyamet Günü Allah’a şikayet edecektir,” buyurularak bu konudaki ciddiyet ortaya konmuştur.
Sonuç olarak, İslam’ın hayvanlara bakış açısı; hayatın kutsallığına, tüm canlıların Allah’a ait oluşuna ve insanın evrendeki tüm varlıklara karşı sorumlu ve merhametli olma zorunluluğuna dayanır. Hayvanlara iyi davranmak, müminin ahlaki ve dini sorumluluğunun ayrılmaz bir parçasıdır.
Sokak hayvanları Devletin sorumluluğu altındadır,bakım,kisirlastırma ve beslenmelerinden birinci derecede Devlet sorumludur ,sokak hayvanları yaşama hakkına sahiptir hiç bir sebep beslenmelerine ve yaşama hakkına engel teşkil edemez.
